Những người có tâm hồn ăn uống với các món ăn hải sản chắc hẳn sẽ không biết đến món cá bò. Trong những năm trở lại đây, các loại cá bò đem lại nguồn giá trị kinh tế rất lớn cho những người dân vùng biển. Đặc biệt, nhiều món ăn được chế biến từ những loại cá bò đều có hương vị thơm ngon khác nhau và cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cho cơ thể. Vậy cá bò là cá gì, bài viết dưới đây chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu.
Giới thiệu về cá bò
Cá bò là một loài cá nước mặn sống phổ biến tại khu vực biển Miền Trung nước ta. Loài cá này thuộc họ Monacanthidae, có tên khoa học tiếng anh là Aluterus monoceros nằm trong bộ cá Nóc khoảng 42 loài. Cá bò còn có tên khác là cá bò da, cá bò giấy hay cá bò một gai lưng. Loài cá bò sinh trưởng và phát triển tốt nhất trong các hốc đá ở vùng nước cạn ở các vùng biển nhiệt đới và chúng chuyên sống ở tầng đáy với độ sâu khoảng từ 0m đến 50m.
ĐẶT MUA CÁ BÒ TẠI ĐÂY! https://cabo.vn/san-pham/ca-bo-kho-ba-kien/
Lúc trưởng thành, cá bò này thường sinh sống theo bầy đàn tạo thành nhóm khoảng từ 7 đến 10 cá thể trở lên và khi trời mưa chúng thường tập trung bên dưới các đám rong hay rêu để trú ẩn. Cá bò có thể sống trong nhiều môi trường có điều kiện khác nhau. Hiện nay trên thế giới cá phân bố chủ yếu tại Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. Ở nước ta, loài cá bò này đa số sống ở các vùng biển miền Trung và vùng biển miền Nam.
Đặc điểm của loài cá bò
Cá bò là cá gì chắc bạn cũng biết. Loài cá này có nhiều đặc điểm nổi bật rất dễ phân biệt với các loại khác. Cá bò có kích cỡ trung bình với chiều dài khoảng từ 15cm đến 25cm, cơ thể hình thoi, thân thuôn dài đầu và trông rất dẹt. Phần miệng không lớn nhưng nhọn và hơi lồi ở trên. Mắt to tròn, gần nắp mang và cách xa so với miệng của cá. Hàm cá khá là cứng, răng thì dính liền, tạo thành mảnh. Phần mang của cá bò rất là đặc biệt chỉ để hở một lỗ nhỏ ở phần bề ngực của cá. Vây cá thì khá nhỏ, da nhám, bụng có màu xám trắng.
Vây lưng và phần hậu môn có màu vàng nhạt, vây đuôi thì có màu nâu đậm và không có chấm. Phần lưng thì khá bằng có màu vàng nâu và có nhiều chấm nhỏ,vây lưng thứ nhất khá lớn giống như một chiếc gai nằm gần mắt cá.Vây thứ hai thì mềm, trải dài từ giữa lưng tới đuôi, vây hậu môn mọc song song với vây lưng, vây đuôi thì mềm trông rất giống với chổi quét nhà. Thông thường, một con cá bò trưởng thành cân nặng khoảng từ 0,5kg đến 1kg. Thịt cá trắng phau,thơm ngon như thịt gà và rất ít xương.
Chúng thường ăn tạp,chúng ăn gần như mọi thứ gặp phải khi chúng bơi ngang qua, thức ăn rất đa dạng bao gồm thực vậy thủy sinh, côn trùng, giáp xác, những loại sinh vật phù du, tôm, mực nhỏ,rong rêu tảo biển, chất hữu cơ… Cá bò có thể ăn liên tục, lượng thức ăn mỗi ngày có thể lên đến 30 -40% cơ thể của chúng.
Cá bò này đẻ rất nhiều, hay đẻ trứng vào ban đêm, thường là lúc nửa đêm đến gần sáng. Một cá bò cái trưởng thành có thể đẻ được vài trăm nghìn trứng một lần, trứng ở dạng dính thành từng mảng và bám chặt vào các thực vật thủy sinh. Trứng sau khi nở, số lượng này thường giảm rất nhanh bởi sự săn bắt của các loài có kích thước lớn hơn chúng. Mùa sinh sản của cá bò kéo dài từ mùa xuân cho đến mùa thu, nhưng nhiều nhất là vào mùa mưa.
>> Tìm hiểu thêm về cá bò: https://cabo.vn/
Giá trị dinh dưỡng đến từ cá bò
Thịt cá da bò ăn rất ngon, cá da bò tươi thì thịt cá mềm, trắng phau như thịt gà, ăn ngọt ngọt, còn khi phơi khô thì thịt cá có vị ngọt đậm, màu vàng ươm, ăn dai dai rất vừa miệng.
Giá trị dinh dưỡng trong thịt cá bò được đánh giá cao. Trong thịt chứa nhiều calo, protein, chất béo và một số các loại vitamin như vitamin D, vitamin B12, vitamin E… Những chất bổ dưỡng này là rất tốt với con người, đặc biệt những người có thể chất kém, cơ thể suy nhược, chán ăn khi ăn cá da bò sẽ được bổ sung thêm năng lượng cần thiết cho cơ thể.
Ngoài ra trong thịt cá còn chứa khá lớn lượng canxi, sodium… bổ sung canxi và chất khoáng cho cơ thể để có một hệ thống xương khỏe mạnh.
Các loại loại cá bò hiện nay
Cá bò hòm
Cá bò hòm hay còn gọi là cá thiết giáp, gà nước mặn. Sở dĩ loài cá này được đặt với cái tên “bò hòm” vì cá có phần đầu mặt không khác gì những con bò mà thân hình lại rất vuông vắn không khác gì cái hòm, nên loài cá này được gọi là cá bò hòm. Chúng phân bố nhiều tại khu vực Duyên Hải Nam Trung Bộ, cá bò là cá gì chắc sẽ không xa lạ với người dân Phú Yên.
Loài cá bò hòm này tuy xấu nhưng thịt lại vô cùng thơm ngon, hấp dẫn. Thịt của chúng mềm, thơm ngon, màu trắng phau, ngọt hơn cả thịt gà mà lại không tanh như các loài cá khác. Nhưng việc câu cá này rất là khó mà thường đánh bắt bằng lưới.Vì vậy, không phải lúc nào bạn cũng được ăn món cá này.
Cá bò giáp đen hay còn gọi là cá bò đá
Loài này sống ở xa bờ và sống chủ yếu ở các rạn san hô biển Thái Bình Dương nên muốn săn bắt loài cá này là không hề dễ dàng. Cấu tạo răng sắc nhọn, vảy chắc khoẻ như một chiếc áo giáp cứng và có màu xám đen, mặt bặm trợn, hung dữ.
Đây là một loài cá dữ, thức ăn của loài này không phải là những con sinh vật bé mà là những con tôm hùm, cua biển,… vì thế mà thịt của cá bò đá rất dai ngon, ngọt, lại không hề tanh và không giống với hương vị của các loài cá khác.
Cá thường được chế biến bằng cách chiên giòn là đặc sản khoái khẩu của dân nhậu biển nhiều năm. Đây là loài cá quý hiếm, thịt của cá bò đá này rất tuyệt vời và là đặc sản của các nhà hàng lớn.Giá cả của chúng có thể lên tới 550 nghìn đồng /kg.
Cá bò gai hay còn gọi là cá bò khế
Loài cá này thường ở phía tây Thái Bình Dương, sống trong rặng san hô và đáy bùn,những vùng nước sâu nên đánh bắt rất khó. Loài cá này có đặc điểm khá giống với cá bò hòm nhưng mặt lại bặm trợn hơn và bé hơn so với những loài cá bò khác (thường chiều dài khoảng từ 5 cm đến 7 cm và cân nặng khoảng từ 8 gam đến 10 gram/ con trưởng thành. Loài cá này cũng được coi là loài cá hiếm. Thịt ngon hơn cá bò hòm vì vậy giá cả chắc chắn sẽ đắt hơn cá bò hòm rất nhiều.
Cá bò vàng
Cá bò vàng là giống cá bò hiếm hoi sống ở khu vực nước ngọt.Ở nước ta, loài cá này chỉ tìm thấy ở khu vực thượng nguồn sông Đà. Đặc điểm của cá bò vàng là có thân thuôn dài, mắt lồi và da màu vàng và hình dạng trông gần giống với những con cá trê.
Loài cá này rất khó bắt, thường chui rúc ở các khe đá vì vậy ngoài phương thức câu cá thì những phương pháp như đánh lưới, vó đều rất khó cho những người đánh bắt. Thịt cá bò vàng béo tròn, mũm mĩm, xương mềm và ngọt nước. Giá của cá bò vàng khá cao vì đây là loại đặc sản cực hiếm lại đánh bắt khó. Hiện nay cá bò vàng được chế biến thành các món đặc sản tại các nhà hàng đắt tiền.
>>>Xem thêm
Các món ăn ngon chế biến từ cá bò
Cá da bò nướng
Cá bò là cá gì, để chế biến món ăn gì bạn đã biết chưa. Món đầu tiên chúng tôi muốn giới thiệu đó là cá da bò nướng. Đây là một món có cách chế biến khá đơn giản được nhiều người yêu thích. Nguyên liệu cũng đơn giản và dễ kiếm, ngoài cá bò tươi thì bạn cần chuẩn bị thêm gia vị muối, ớt tươi để ướp thịt cá. Cá sau khi được làm sạch và khử tanh thì dùng dao khứa các đường thành hình mắt lưới lớn. Đem ướp cá với muối ớt khoảng 10 – 20 phút để ngấm gia vị.
Có nhiều cách nướng, bạn có thể dùng than củi hoặc bếp nướng. Nhưng theo những người có kinh nghiệm chế biến món ăn thì nướng bằng than hương vị sẽ thơm và ngon hơn. Trong quá trình nướng cần lật đều tay để cá không bị cháy. Sau khi nướng thì bạn dùng thanh tre hoặc đồ vật có cạnh bén cạo đi lớp vỏ đen bên ngoài. Thưởng thức cá khi còn đang nóng mới cảm nhận được hết vị ngon của nó. Đây là mồi nhậu được cánh mày râu rất yêu thích.
Cá bò khô
Với sản lượng đánh bắt mỗi năm rất nhiều ở các vùng biển nước ta thì đòi hỏi phải tìm ra những cách chế biến sáng tạo vừa để bảo quản cá được lâu lại có hương vị đặc biệt hấp dẫn người thưởng thức. Vì vậy cá bò khô ra đời để thỏa mãn những điều trên. Cá tươi sau khi được ngư dân đánh bắt sẽ đem về làm sạch, lột đi lớp da cứng bên ngoài rồi đem ướp với một số gia vị đặc trưng để tạo mùi thơm và vị ngon.
Sau tất cả các công đoạn trên người ta sẽ đem phơi khô cá. Ngư dân thường tận dụng đặc điểm tự nhiên ở các vùng biển là diện tích đất rộng, ánh nắng to, nhiệt độ lớn nên sẽ đem phơi theo cách thủ công. Hoặc họ cũng có thể dùng hệ thống máy sấy khô. Những miếng cá bò khô thành phẩm có màu vàng ươm, khô ráo thơm nức mũi dùng để chế biến nhiều món ăn ngon hơn nữa.
>> Cá bò khô mua ở đâu ngon nhất? https://cabo.vn/ca-bo-kho-mua-o-dau-ngon-nhat/
Cá bò rim Đà Nẵng
Đây là món Cá bò khô được làm theo kiểu rim của Đà Nẵng. Món cá này có độ dẻo và có vị chua ngọt. Để làm món cá bò rim này chúng ta cần chuẩn bị nguyên con cá bò da phơi khô cùng một số gia vị rim cùng như giấm, tỏi, ớt, nước mắm và đường.
Chế biến món này cũng không có gì khó, ta lấy cá bò da phơi khô rồi thái thành từng mảnh vừa ý rồi rán cùng với dầu ăn, rán vàng đều trên lửa nhỏ là được. Các gia vị như tỏi và ớt băm nhỏ và phi cùng với dầu ăn rồi cho thêm nước, đường, giấm và nước mắm đun sôi, nếm nếu khi thấy hơi nhạt thì cho cá vào rim đến khi nào nước cốt dẻo thì bắc ra. Cá rim Đà Nẵng đậm vị và không bị mặn. Ăn cùng với cơm rất ngon và được nhiều người yêu thích.
Cá da bò hấp
Làm món cá này rất đơn giản. Hương vị thơm ngon, khiến người ăn thích thú. Nguyên liệu cần chuẩn bị bao gồm: Cá bò tươi nguyên con rửa sạch, để ráo, cứa thành từng khúc rồi ngâm với rượu trắng, xì dầu, dầu hào, hạt tiêu, gừng băm, rồi để trong tủ lạnh khoảng 2 tiếng sâu đó bỏ nốt phần gừng cắt chỉ, thì là còn lại vào bụng cá. Sau đó, để cá vào 1 đĩa sắt và bỏ vào nồi, hấp cách nước khoảng 30 phút. Khi cá chín, bày ra đĩa và thưởng thức kèm nước mắm tỏi ớt.
Gỏi cá bò khô
chắc chắn đây là món ăn hợp khẩu vị của rất nhiều người, món gỏi cá bò khô bao gồm cá bò khô được nướng hoặc rán sau đó cắt thành từng sợi rồi trộn đều với các loại củ thái chỉ như hành tây, cà rốt, chanh gừng và rắc lên trên một ít rau thơm. Vị ngọt ngọt dai dai của cá cùng với vị chua ngọt của gia vị đã đem lại cảm giác lạ miệng , không bị ngấy ăn rất tuyệt. Với những gia đình sống gần vùng biển hẳn rất ưa chuộng món gỏi cá bò khô này.
Qua bài viết trên đây chúng ta đã hiểu thêm được cá bò là cá gì? Chúng là loài động vật nước mặn rất phổ biến vì những lợi ích chúng đem lại cho con người rất lớn. Ăn nhiều cá giúp giảm nguy cơ các bệnh về tim mạch,đột quỵ, bệnh xương khớp, phát triển trí não… bởi trong cá có giàu omega 3, protein, chất khoáng, vitamin và DHA… Hiện nay chúng đang bị săn lùng rất nhiều và bị khai thác một cách triệt để. Vì vậy mỗi người dân vùng biển cần có ý thức bảo tồn, phát triển loại cá này và không nên đánh bắt vô tổ chức.
>> Xem thêm: Hít hà cá bò nấu canh chua